Aktualności

Sulamani znaczy “Mały rubin”

21 listopada 2020
Autor:
Rafał

Imperium Birmańskie.

Park Archeologiczny Angkor w Kambodży, Ayutthaya w Tajlandii i Bagan w Birmie to najpiękniejsze miejsca w Azji. Kilka wieków temu, w każdym z tych miejsc było bogate i prężnie działające starożytne miasto. Do dziś przetrwały w różnym stanie i są oblegane są przez turystów, choć w Bagan jest ich zdecydowanie mniej. 

Bagan (polska nazwa Pagan) znajduje się w środkowej Birmie, na wschodnim brzegu rzeki Irawadi. W latach 1044-1287 było stolica Pierwszego Imperium Birmańskiego i zwane było Królestwem Paganu. Miasto powstało jednak dużo wcześniej.
Dzisiejsza Strefa Archeologiczne Bagan ma około 100 km kw., na terenie której znajduje się ponad 2200 obiektów: świątyń, pagód, klasztorów. Większość z nich powstało w XII i XIII wieku. Historycy uważają, że w tym czasie mogło być tam nawet 10 tys. budowli. Był to bardzo ważny ośrodek buddyzmu Therawada, który przyciągał mnichów z dalekich krajów. 

“Mały rubin”

Mimo tego, że wiele obiektów jest w opłakanym stanie nadal wyglądają imponująco. Jedną z bardziej okazałych świątyń jest Sulamani. Została zbudowana w 1183 roku na rozkaz króla Narapatisithu (Sithu II), którego rządy były spokojne i pomyślne dla kraju. Dobrobyt jego panowania odzwierciedlają wspaniałe świątynie m. in. Gawdawpalin i właśnie Sulamani, którą król wybudował prawdopodobnie w pokucie za swoje występki.
Sulamani dosłownie znaczy “Klejnot koronny”, lub “Mały rubin”, ponieważ legenda głosi, że w miejscu gdzie stoi świątynia król znalazł mały, drogocenny kamień. W tym miejscu kazał wybudować Sulamani. Wraz z nią powstał cały kompleks m.in.: biblioteka, sala wykładowa, sala kapłańska, oraz cele mnichów buddyjskich. Żadne z nich nie przetrwały jednak do dnia dzisiejszego.

Jak piramida

Sulamani jest świątynią dwu-poziomową zbudowaną z czerwonej cegły. Wzniesiona jest na planie kwadratu z pionową osią budowli charakterystyczną dla tzw. późnego okresu (1120-1300). Była zresztą pierwszą i najważniejszą świątynią tego okresu będąc wzorem dla kolejnych budowli np.: Htilominlo (ostatnie 3 zdjęcia). Zbudowana jest schodkowo dzięki czemu przypomina piramidę. Na zewnątrz jest bogato zdobiona sztukaterią, płaskorzeźbami i pilastrami (płaskie filary lekko wystające od ściany), a na rogach każdego stopnia znajdują się niewielkie stupy. Wchodząc głównym wejściem – gankiem skierowanym na wschód możemy świątynię obejść wokół wewnętrznymi korytarzami. W niszach są posągi Buddy skierowane na cztery strony świata, przy których wierni modlą się, zapalają kadzidełka i na rzeźby przyklejają cieniutkie płatki złota. Na ścianach zachowały się freski, z okresu dynastii Konbaung (1752-1885), a nawet są ślady wcześniejszych. Przedstawiają sceny z życia Buddy, oraz mitologiczne zwierzęta (węże Naga, stwory wodne Makara).

Trzęsienia ziemi

Na drugim poziom świątyni prowadzą dwa wąskie wejścia, które niestety są zamknięte dla turystów. Budowla na tym poziomie jest węższa, ponieważ znaczną część stanowi taras. Schodkowo zmniejsza się ona ku górze, na której (przed trzęsieniami ziemi) stała pięknie rzeźbiona sikhara, czyli iglica, lub strzelista stupa. Na wierzchołku ozdobiona była hti – zwieńczeniem w kształcie parasola, które jest symbolem pomyślności w buddyzmie.

Cała świątynia otoczona jest murem (z okazałą bramą wejściową), który ma chronić budowle m.in. przed ogniem. Niestety przed trzęsieniami ziemi, które często nawiedzają Bagan nie chroni. Najwięcej szkód przyniosły te z 8 lipca 1975 roku o mocy 6,5-7 w skali Richtera i z 24 sierpnia 2016 roku o mocy 6,8. Świątynia Sulamani mocno wtedy ucierpiała.

UNESCO

Sulamani jest jedną z najczęściej odwiedzanych świątyń choć tłumów tu nigdy nie ma. Imponuje nie tylko swoim rozmiarem, ale także zdobieniami, dobrze zachowanymi freskami i wielkimi posągami Buddy.

Bardzo ciekawy model 3D świątyni Sulamani powstał na Uniwersytecie w Kapsztadzie w ramach projektu Zamani. Pokazuje wiele szczegółów i ma pomóc w przyszłych działaniach konserwatorskich świątyni. 
Bagan w 2019 roku zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Lokalizacja:  5V8J+3H Nyaung-U, Mjanma (Birma)
Współrzędne:  21°09’54.6″N 94°52’53.1″E
Godziny otwarcia:  08.00-20.00
Cena biletów:  3-dniowy bilet na wszystkie świątynie Parku Archeologicznego Bagan kosztuje 25 000 kyatów (ok. 72 zł)

Autorami części zdjęć świątyni Sulamani są: Piotr Wilkołek, Agnieszka, Iza i Marek.
Zdjęcie zniszczonej świątyni pochodzi z google.pl/maps/… 
Zdjęcia świątyni Htilominlo (trzy ostatnie) wykonał Maciek

Przeczytaj więcej o Birmie:

Skomentuj ten wpis jako pierwszy!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *